Vriendschap en Groepsgevoel: Kokons of Bruggen?

Wat maakt een vriendschap of een groep werkelijk waardevol? Is het de geborgenheid van een hechte, gesloten band, of juist de openheid naar de wereld daarbuiten? In een tijd waarin we verlangen naar een respectvollere, vriendelijkere en meer samenwerkende wereld, is het de moeite waard om te reflecteren op de aard van onze verbindingen. Zijn we verstrikt in polariserende-vriendschappen en -groepen, die ons het gevoel van veiligheid geven maar juist polariserend zijn naar andere groepen? Of bouwen we bruggen, die ons niet alleen met elkaar verbinden, maar ook met nieuwe ideeën en mensen? Dit onderscheid tussen kokon- en brug-vriendschappen en -groepen biedt een lens om onze (Odd Fellow) vriendschappen en de Loge (als groep) te onderzoeken.

De Essentie van Vriendschap

Vriendschap is een wederzijdse, vrijwillige band gebaseerd op genegenheid, vertrouwen, respect en gedeelde interesses. Het gaat om emotionele steun, loyaliteit en plezier in elkaars gezelschap, zonder romantische of familiale verplichtingen. Maar niet alle vriendschappen zijn gelijk. Sommige vrienden zien we op de borrel of bij de sportclub, waar de band luchtig en gebaseerd is op gedeelde activiteiten. Andere vriendschappen zijn dieper, zeldzamer. Dit zijn de relaties waarin we onze kwetsbaarheden delen, levensvragen bespreken en echt onszelf kunnen zijn. Deze kokon-vriendschappen zijn intens en hecht, maar kunnen soms zo exclusief worden dat ze anderen buitensluiten.

Daar tegenover staan brug-vriendschappen. Deze vriendschappen zijn eveneens hecht, maar staan open voor nieuwe invloeden en mensen. Ze zijn flexibel, verrijkend en niet bang voor verandering. In een brug-vriendschap is er vertrouwen dat de band sterk blijft, zelfs als er nieuwe ideeën of personen bijkomen. Dit evenwicht tussen diepgang en openheid maakt brug-vriendschappen bijzonder waardevol, omdat ze niet alleen de vrienden zelf verrijken, maar ook ruimte bieden voor een bredere, meer inclusieve verbondenheid.

Groepen: Onze Moderne Kuddes

Als mens zijn we van nature kuddedieren. Onze voorouders overleefden door in groepen te leven, en dat instinct zit nog steeds in ons. Of het nu gaat om de familie, een hobbyclub, collega’s of zelfs een digitale gemeenschap op WhatsApp, we zoeken groepen die ons een gevoel van veiligheid, identiteit en steun geven. Elke groep heeft zijn eigen symbolen, rituelen en gewoontes die de band versterken: de club vlag van de voetbalvereniging, de oranje versieringen op Koningsdag, of het vakjargon op de werkvloer. Deze elementen maken een groep herkenbaar en geven ons het gevoel ergens bij te horen.

Maar net als bij vriendschappen zijn er twee soorten groepen: kokon-groepen en brug-groepen. Een kokon-groep is zo hecht dat hij anderen kan uitsluiten. De focus ligt op de eigen identiteit, met sterke rituelen en symbolen, maar dit kan leiden tot een gevoel van superioriteit ten opzichte van andere groepen. Denk aan een groep die zo trouw is aan haar tradities dat nieuwkomers zich niet welkom voelen. Dit kan een groep sterker maken, maar ook geïsoleerd.

Een brug-groep daarentegen combineert een sterke groepsband met openheid. Zo’n groep koestert haar identiteit, maar staat open voor nieuwe leden, ideeën en invloeden van buitenaf. Dit maakt de groep niet alleen hechter, maar ook waardevoller voor de bredere samenleving. Brug-groepen dragen bij aan een inclusieve gemeenschap, waarin iedereen zich gehoord en gewaardeerd voelt.

Reflecties op Kokons en Bruggen

Als we, als Odd fellows, streven naar een wereld met meer respect, vriendelijkheid en samenwerking, lijkt de brug-groep een juiste keuze. Maar hoe blijven wij als Loge een hechte groep, een waardevolle brug-groep? Onze onderlinge hechte band is waardevol, maar kan onbedoeld verworden tot een kokon-groep, waarbij wij ons (gedeeltelijk of teveel) afsluit voor de buitenwereld. Dit roept de vraag op: hoe bewaren we de balans tussen onze eigen identiteit als Loge en openheid naar nieuwe leden? Uiteraard  respecteren we bewust de verschillen van elkaar, en staan we open voor nieuwe perspectieven. Maar kunnen wij ons voldoende verplaatsen in de ‘blik’ die buitenstaanders van ons hebben? En durven we daar dan naar te handelen?

Een Open Vraag

Stel jezelf de vraag: Zijn we, als Loge, een kokon- of een brug-groep? Voelt de Loge als een veilige haven die anderen op afstand houdt, of als een uitnodigende ruimte die anderen verwelkomt? En hoe kunnen we, binnen de warmte van de Loge, de deur op de juiste manier openzetten naar nieuwkomers en de wereld? Ik denk dat het antwoord niet ligt in het veranderen van wie we zijn. Niet in het veranderen van onze identiteit maar in het bewust kiezen voor het openstaan voor anderen én dat als Loge ook uitdragen. Wat denk jij: hoe bouwen we de brug zonder de kracht van de groep te verliezen?

Remco Ulenbelt